علماى اخلاق و سیر و سلوک، روزه  را، از نظر مراتب و از زاویه نقشى که در تکامل انسان دارد، به سه دسته تقسیم مى کنند: روزه عوام، روزه خواص و روزه خواص خواص (1)

 اینک توضیح مراتب و درجات روزه    :

دسته اول: روزه عوام

 این مرتبه از روزه، با پرهیز از مفطِرات و مبطلات روزه صورت مى پذیرد، شرح مبطلات و مفطرات روزه در کتب فقهی و رساله های مراجع عظام تقلید آمده است. این مرتبه از روزه، آسان ترین و پایین ترین مرتبه روزه است. در روایتی از رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم می خوانیم: «إنَّ أیسَرَ مَا افتَرَضَ اللّه ُ تَعالى عَلَى الصّائِمِ فی صِیامِه، تَرکُ الطَّعامِ وَالشَّرابِ» (2)

«آسان ترین چیزى که خداى متعال بر روزه دار در روزه دارى اش واجب ساخته است،نخوردن و نیاشامیدن است.»

دسته دوم : روزه خواص

 در این مرتبه از روزه، روزه دار، تنها به پرهیز از مفطرات روزه، بسنده نمی کند؛ بلکه از همه حرام هاى الهى پرهیز مى نماید. از این رو، اجتناب از مفطرات، شرط صحت و درستىِ روزه است و اجتناب از سایر محرمات الهی، شرط قبولى روزه در درگاه الهی:

 در روایتی از رسول خدا  صلی الله علیه و آله و سلم می خوانیم: «أربَعَةٌ تُفسِدُ الصَّومَ وأعمالَ الخَیرِ: الغیبَةُ، وَالکَذِبُ، وَالنَّمیمَةُ، وَالنَّظَرُ إلَى الأَجنَبِیِّ»(3)، «چهار چیز، روزه و کارهاى نیک را خراب مى کند: غیبت، دروغ، سخن چینى، و نگاهبه نامحرم.»

 در روایت دیگری می خوانیم که حضرت علی علیه السلام می فرماید که خداوند متعال در ضمن حدیث معراج خطاب به پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: «یا أحمَدُ، لَیسَ شَیءٌ مِنَ العِبادَةِأحَبَّ إلَیَّ مِنَ الصَّمتِ وَالصَّومِ؛ فَمَن صامَ ولَم یَحفَظ لِسانَهُ کانَکَمَن قامَ ولَم یَقرَأ فی صَلاتِهِ، فَاُعطیهِ أجرَ القِیامِ ولَم اُعطِهِ أجرَالعابِدینَ» (4) «اى احمد! هیچ عبادتى نزد من، محبوب تر از سکوت و روزه نیست. پس،هر که روزه بدارد، ولى زبانش را نگه ندارد، همچون کسى است که به عبادت، ایستاده، امّا در نمازش قرائت ندارد. پس به او پاداش ایستادن به نماز را مى دهم؛ امّا پاداش عبادتگران را به او نمى دهم.« 

دسته سوم: روزه خواص خواص

 این مرتبه از روزه، با باز داشتن قلب و نگهدارى آن از هر چیزى که اشغال کننده دل (چه حلال و چه حرام) است بجز خدا، به دست مى آید. روزه خواصّ خواص، روزه دل، از همّت هاى دون و اندیشه هاى دنیوى و باز داشتن کلى آن از غیر خداوند است. شکستن این مرتبه از روزه، با اندیشه درباره غیر خدا و قیامت، و فکر درباره دنیا تحقّق مى یابدـ مگر دنیایى که به خاطر دین خواسته شود، که چنین دنیای، توشه آخرت است و دنیای مذموم نیست.

 در روایتی از حضرت علی علیه السلام می خوانیم: «صَومُ القَلبِ خَیرٌ مِن صِیامِ اللِّسانِ وَ صِیامُ اللِّسانِ خَیرٌ مِن صِیامِ البَطنِ» (5) «روزه دل، بهتر از روزه زبان است و روزه زبان، بهتر از روزه شکم.» این مرتبه، رتبه پیامبران، صدّیقان و مقرّبان درگاه الهی است. هر یک از این دو مرتبه اخیر (روزه خواص و خواص خواص)، به نسبت تلاش روزه داران و آمادگى آنان، مراتب متعدد دیگری نیز دارد.

  علاوه بر این، روزه از زاویه های دیگر نیز قابل بررسی و تقسیم بندی است. به عنوان نمونه از حیث انگیزه هاى روزه دار، دارای مراتب گوناگونی است. نقطه اوج این مراتب، حال روزه دارى است که انگیزه روزه دارى اش، نه بیم از کیفر و نه شوق به ثواب؛ بلکه تنها به خاطر فرمان بُردارى محض از فرمان الهى، علاقه مندى به تقرّب به خداى سبحان و کسب رضا و لقاى اوست. و پایین ترین مرتبه آن روزه داری است که به قصدخودنمایی یا به سبب عادت روزه می گیرد. (6)

 1.ر. ک: محمدی ری شهری، ماه خدا (ترجمه جواد محدثی)، قم، دارالحدیث، 1383ش،ج1، ص 157 تا ص 160

2.شیخ حر عاملی، وسائل الشیعه، مؤسسه آل البیت، سال 1409 هـ. ق، ج‌10، ص164.

3.مشکینی اردبیلی، علی، تحریر المواعظ العددیه، قم، الهادی، 1382، ص331.

4.دیلمى، شیخ حسن، إرشاد القلوب إلى الصواب، قم، شریف رضی، 1412ق، ج‌1، ص205.

5.تمیمى آمدى، عبد الواحد بن محمد، تصنیف غرر الحکم و درر الکلم، قم، دفترتبلیغات، 1366ش، ص 176.

6.برای مطالعه سایر مراتب و درجات ر. ک: ملکى تبریزى، میرزا جواد،المراقبات(ترجمه کریم فیضی)، قم، قائم آل محمد، 1388، ص 265.

دکتر ژان فرموزان در باره فواید روزه داری چنین می گوید:

در آغاز روزه داری، زبان باردار است، عرق بدن زیاد می شود، دهان بو می گیرد، گاه آب بینی را می افتد و همه، علامت شستشوی کامل بدن است. پس از سه، چهار روز، بو برطرف می شود، اسیداُوریک ادرار کاسته می شود و شخص احساس سبکی و خوشی خارق العاده ای می کند و در این حال اعضا هم استراحتی دارند.

 دکتر کارلو آمریکایی در مورد فواید روزه می گوید:

روزه درمانی دراز مدت برای موارد زیر تجویز می شود:

1- فشار خون زیاد،2-تَصَلُّب شرائین که تازه آغاز شده،3-گرفتگی مجاری خون و لنف،4-آسم قلب،5-آنژین قلبی،6- سرطان خون،7- امراض عصبی،8-اختلالات دستگاه متابولیسم (چاقی، نِقرِس، ورم مفاصل، رماتیسم،9-امراض کبد،10- ورم کیسه صفرا،11-امراض معده و روده،12-یبوست مزمن،13-ورم لوزه مزمن،14-زکامهای حلق و بینی،15-زکامهای نای و نایژه،16-ناراحتی های کلیه و مثانه،17-امراض زنان (تورم لگن خاصره، اختلالان قائدگی، نازایی، یائسگی)،18- اگزما،19-دمل،20-کورک و کهیر،21-امراض چشمی مثل آب سبز،22-سر درد مزمن،23-افسردگی،24- ضعف جنسی،25-هیجان شدید،26-وسواس،27- نوالژی، مخصوصاً میگران،28- صعب العلاج،29- سرطان قبل از آشکار شدن

دکتر کارلو :

روزه ای که اسلام واجب کرده، بزرگترین ضامن سلامتی بدن است.

دکتر کارل (فیزیولوژیست بزرگ فرانسوی) می گوید:

لزوم روزه داری در تمام ادیان تأکید شده است. در روزه ابتدا گرسنگی و گاهی نوعی تحریک عصبی و بعد ضعف احساس می شود، ولی در عین حال کیفیات پوشیده ای که اهمیت زیادی دارند، به فعالیت می افتند و بالاخره تمام اعضا مواد خاص خود را برای نگهداری و تعادل محیط داخلی و قلب قربانی می کنند.

دکتر کودل پا فرانسوی می گوید:

5/4 بیماری ها از تخمیر غذا در روزه ها است که همه با روزه اصلاح می گردد.

دکتر بندیکت :

در این مدت (ایام روزه) در ترکیب خون، هیچگونه اخلاطی به هم نرسیده و آن نوری که در بعضی از روزه داران دیده می شود، یک حالت جوانی و نشاطی است که برای روزه داران رخ می دهد.

 کلنل درورشا (روانشناس) :

روزه موجب حالت جزبه روحی می شود.

دکتر تومانیاس:

فایده بزرگ کم خوردن و پرهیز نمودن از غداها در یک مدت کوتاه، آن است که چون معده در طول مدت یازده ماه مرتب پر از غذا بوده و در مدت یک ماه روزه داری، مواد غذایی خود را دفع می کند و همین طور کبد، که برای حل و هضم غذا مجبور است دائماً صفرای خود را مصرف کند. در مدت سی روز ترشحات صفراوی را صرف حل کردن باقیمانده غذای جمع آوری شده خواهد کرد.دستگاه هاضمه در نتیجه کم خوردن غذا اندکی فراغت حاصل نموده و رفع خستگی می نماید. روزه یعنی کم خوردن و کم آشامیدن در مدت معینی از سال و این بهترین راه معالجه و حفظ تندرستی است که طب قدیم و جدید را از این حیث متوجه خود ساخته، مخصوصاً امراضی را که به آلات هاضمه به خصوص کلیه و کبد عارض می شود و توسط دارو نمی توان آنها را علاج کرد، روزه بخوبی معالجه می نماید.چنانچه بهترین داروها برای برطرف کردن سوء هاضمه روزه گرفتن است، مرض مخصوص کبد نیز که موجب یرقان می گردد، بهترین طریقه معالجه اش همانا روزه گرفتن است، چه آنکه ایجاد این مرض اغلب اوقات بواسطه خستگی کبد است، که در مواقع زیادی عمل و فعالیت نمی تواند صفرا را از خون بگیرد.

شهید دکتر پاک نژاد :

در ظرف مدت یک ماه روزه داری، آدمی دارنده یک بدن تازه تعمیر شده و آزاد گردیده و از قید و بند سموم رها شده است.

دکتر کلوخ (پزشک مشهور آمریکایی) :

سرطان از تماس زیاد میکروب های عفونی و سم های آنها با بدن پدید می آید، سرطان ابتدا دمل کوچکی است که در روده یا معده می روید، این دمل ها را می توانیم به آسانی با یکی دو هفته روزه، معالجه کنیم. معالجه کم خونی معمولی، سیلیس، مالاریا، کثافت و چرک ریه، دمل ها ی بسیار بد که بوسیله ترک غذا، ترک خورامهای گوشت دار ممکن می شود.

دکتر آلکسی سوفورین(پزشک روسی) :

تنها طریق برای قطع ریشه سرطان روزه است و بس.درمان از طریق روزه فائده ویژه ای در بیماری های کم خونی، ضعف روده ها، التهاب بسیط و مزمن، دمل های خارجی و داخلی، سل، نِقرس، بیماری های چشم، مرض قند، بیماری های جلدی، بیماری های کلیه، کبد، و اسکلیرور، روماتیسم، استسقا، نوراستنی، عرق النساء، خراز (ریختگی پوست) و بیماری های دیگر دارد.

 دکتر اتوبو خنگر در کنگره پزشکی بغداد :

شخص روزه دار با سوزاندن رسوبات بیمارگونه و چربی های زائد بدن، کوره متابولیسم خود را می افروزد. در مدت پنجاه سال که از تأسیس کلینک اتوبوخنگر می گذرد، بیش از پنجاه هزار بیمار در این کلینیک، توسط روزه درمان شده امد.دانستن فلسفه احکام، سبب معرفت و شناخت بیشتر نسبت به دین می گردد و همین شناخت، باعث تقویت اعتقاد و ایمان انسان خواهد شد.

تذکر مهم: اگر هدف از روزه این باشد که مثلاً روزه بگیرد تا در چاقی و لاغریش اثر کند، و یا در قند و چربی خونش و ... مؤثر واقع شود، این روزه نزد خداوند سبحان ذره ای ارزش و ثواب ندارد و چه بسا موجب خشم و غضب خداوند گردد و او را به عذاب الهی مبتلا سازد. بر همین اساس حضرت علی علیه السلام فرمودند: با اخلاص (عمل را فقط برای خشنودی خداوند انجام دادن) کارهای انسان نزد خداوند قبول می شود.(غررالحکم، ص 432).

بنابراین وظیفه یک فرد مسلمانی که می خواهد روزه بگیرد و یا عمل واجب و مستحبی را انجام دهد، آن است که بگوید:«خدایا! می دانم تو حکیمی و تمام دستوراتت برای خیر و سعادت ما است، و می دانم این عمل فوائد زیادی برای من و حتی جامعه دارد، ولی من این عمل را فقط برای رضایت و خشنودی تو انجام می دهم».و لازم نیست اینها را به زبان بگوید، بلکه در دلش چنین نیتی داشته باشد، کافی است.

کسانی که دلشان به حال مردم می سوزد و دوست دارند جوانان این مرز و بوم، جوانانی سالم از نظر روحی و جسمی باقی بمانند، راهی ندارند جز آنکه دلهای پاک جوانان را با دستورات حیاتبخش اسلام عزیز آشنا سازند و مسائل اسلام را با استدلال و منطق برای آنان بیان نمایند.

برادران و خواهران عزیر بدانند که آنچه درباره فلسفه احکام گفته می شود، قسمتی از علت احکام می باشد و الا ذهن ما توان درک حقیقت و تمام علت احکام را ندارد، زیرا علم ما در برابر علم بی نهایت خداوند علیم و ائمه اطهار علیهم السلام نا چیز است. بر همین اساس،رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله و سلم می فرماید: «در روزه آنقدر فایده هست، که قابل شمارش نیست». (بحارالانوار، ج 93، ص 254) (کتاب فلسفه روزه).

گردآوری: دکتر رحمت سخنی از مرکز آموزشی درمانی امام خمینی رحمه الله علیه ارومیه

1. رکن اسلام
 امام باقر علیه السلام  : اسلام بر پنج چیز استوار است : نماز ، زکات ، حج ، روزه و ولایت
( فروع کافی ، ج 4 ، ص 62 ، ح 1 )
 

2. فلسفه روزه
امام صادق علیه السلام  : خداوند روزه را واجب کرده تا بدین وسیله دارا و ندار ( غنی و فقیر ) مساوی گردند .
( من لا یحضره الفقیه ، ج 2 ، ص 43 ، ح 1 )

3. روزه آزمون اخلاص
امیر المؤمنین علیه السلام  : خداوند روزه را واجب کرد تا به وسیله آن اخلاص خلق را بیازماید .
( نهج البلاغه ، حکمت 252 )

4. روزه یادآور قیامت 

امام رضا علیه السلام  : مردم به انجام روزه امر شده اند تا دردگرسنگی و تشنگی را بفهمند و به واسطه آن فقر و بیچارگی آخرت را بیابند .
( وسایل الشیعه ، ج 4 ، ص 4 ، ح 5 )

5. زکات بدن
رسول خدا  صلی الله علیه و آله و سلم  :  برای هر چیز زکاتی است و زکات بدن ها روزه است .
( الکافی ، ج 4 ،‌ص 62 ، ح 3 )

6. سپر آتش
رسول خدا  صلی الله علیه و آله و سلم  :  روزه ، سپر آتش ( جهنم ) است . یعنی به واسطه روزه گرفتن انسان از آتش جهنم در امان خواهد بود .
( الکافی ، ج 4 ، ص 162 )

7. اهمیت روزه
رسول خدا  صلی الله علیه و آله و سلم  :  روزه گرفتن در گرما ، جهاد است .
(بحارالانوار ، ج 96 ، ص 257 )

8. روزه نفس
امیر المؤمنین علی علیه السلام  : روزه نفس از لذت های دنیوی ، سودمندترین روزه هاست .
( غررالحکم ، ج 1 ، ص 416 ، ح 64 )

9. روزه واقعی
امام علی علیه السلام  : روزه ، پرهیز از حرام هاست . همچنان که شخص از خوردنی و نوشیدنی پرهیز می کند .
( بحار ، ج 93 ، ص 249 )

10. برترین روزه
امام علی علیه السلام  : روزه قلب بهتر از روزه زبان و روزه زبان بهتر از روزه شکم است .
( غررالحکم ، ج 1 ، ص 417 ، ح 80 )

11. روزه چشم و گوش
امام صادق علیه السلام  : آن گاه که روزه می گیری باید چشم و گوش و مو و پوست تو هم روزه دار باشند . ( از گناهان پرهیز کند . )
( کافی ، ج 4 ، ص 87 )

12. روزه اعضاو جوارح
حضرت زهرا علیها السلام : روزه داری که زبان و گوش و چشم و جوارح خود را حفظ نکرده است روزه اش به چه کارش خواهد آمد .
( بحار ، ج 93 ، ص 295)

13. روزه ناقص
امام باقر علیه السلام : روزه این افراد کامل نیست :
1. کسی که امام ( رهبر ) را نافرمانی کند .
2. بنده فراری تا هنگامی که برگردد .
3. زنی که اطاعت شوهر نکرده ، تا این که توبه کند .
4. فرزندی که نافرمان شده تا این که فرمانبردار شود .
( بحارالانوار ، ج 93 ، ص 295 )

14. روزه بی ارزش
امام علی علیه السلام : چه بسا روزه داری که از روزه اش جز گرسنگی و تشنگی بهره ای ندارد و چه بسا زنده داری که از نمازش جز بی خوابی و سختی سودی نمی برد .
( نهج البلاغه ، حکمت 145 )
15. روزه و صبر
امام صادق علیه السلام : خداوند عزوجل فرموده است : از صبر و نماز کمک بگیرید ، صبر ، روزه است .
( وسائل الشیعه ، ج ، ص 298 ، ح 3 )

16. روزه و صدقه
امام صادق علیه السلام : یک درهم صدقه دادن از یک روز، روزه مستحبی والاتر است .
( وسایل الشیعه ، ج 7 ، ص 218 ، ح 6 )

17. پاداش روزه
رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم : خدای تعالی ه است : روزه برای من است و من پاداش آن را می دهم .
( وسایل الشیعه ، ج 7 ، ص  294 ، ح 15 و 16و27و30 )

18. جرعه نوشان بهشت
رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم  : کسی که روزه او را از غذا های مورد علاقه اش باز دارد ، بر خداست که به او از غذا های بهشتی بخوراند و از شراب های بهشتی به وی بنوشاند .
( بحارالانوار ، ج 93 ، ص 331 )

19. خوشا به حال روزه داران
رسول خدا  صلی الله علیه و آله و سلم : خوشا به حال کسانی که برای خدا گرسنه و تشنه شده اند اینان در روز قیامت سیر می شوند .
( وسائل الشیعه ، ج 7 ، ص 299 ، ح 2 )

20. مژده به روزه داران
امام صادق علیه السلام : هر کس در روز بسیار گرم برای خدا روزه بگیرد و تشنه شود ، خداوند هزار فرشته را می گمارد تا دست به چهره او بکشند و به وی بشارت دهند تا هنگامی که افطار کند  .
( الکافی ، ج 4 ، ص 64 )

21. شادی روزه دار
امام صادق علیه السلام : برای روزه دار دو سرور و خوشحالی است :
1. هنگام افطار
2. هنگام لقاء پروردگار ( وقت مردن و در قیامت )
( وسائل الشیعه ، ج 7 ، ص 290و294 ، ح 6و26 )

22. بهشت و باب روزه داران
رسول خدا  صلی الله علیه و آله و سلم : برای بهشت دری است به نام « ریان » که فقط روزه داران از آن وارد می شوند .
( وسائل الشیعه ، ج 7 ، ص 295 ، ح 31 )

23. دعای روزه داران
اما کاظم علیه السلام : دعای شخص روزه دار هنگام افطار مستجاب می شود .
( بحارالانوار ، ج 92 ، ص 255 ، ح 33 )

24. بهار مؤمنان
رسول خدا  صلی الله علیه و آله و سلم : زمستان ، بهار مؤمن است ؛ از شب های طولانی اش برای شب زنده داری و از روز های کوتاهش برای روزه داری بهره می گیرد .
( وسائل الشیعه ، ج 7 ، ص 302 ، ح 3)

25. روزه مستحبی
امام صادق علیه السلام : هر کس کار نیکی انجام دهد ده برابر آن پاداش دارد و از جمله آنها سه روز روزه در هر ماه است .
( وسائل الشیعه ، ج 7 ، ص 313 ، ح 33)

26. روزه ماه رجب
امام کاظم علیه السلام : رجب نام نهری است در بهشت از شیر سفیدتر و از عسل شیرین تر ؛ هر کس یک روز از ماه رجب را روزه بگیرد خداوند از آن نهر به او می نوشاند .
( من لا یحضره الفقیه ، ج 2 ، ص 56 ،‌ح 2 )

27. روزه ماه شعبان
امام صادق علیه السلام : هر کس سه روز آخر ماه شعبان را روزه گیرد و به روزه ماه رمضان وصل کند ، خداوند ثواب روزه دو ماه پی در پی را برایش محسوب می کند .
( وسائل الشیعه ، ج 7 ،‌ ص 375 ، ح 22 )

28. افطاری دادن (1)
امام صادق علیه السلام : هر کس روزه داری را افطار دهد ، برای او هم مثل اجر روزه دار  است .
( الکافی ، ج 4 ، ص 68 ، ح 1 )

29. افطاری دادن (2)
امام کاظم علیه السلام : افطاری دادن به برادر روزه دارت از گرفتن روزه ( مستحبی ) بهتر است .
( الکافی ، ج 4 ، ص 68 ، ح 2 )

30. روزه خواری
امام صادق علیه السلام : هر کس یک روز ماه رمضان را ( بدون عذر ) بخورد ، روح ایمان از او جدا می شود .
( وسائل الشیعه ، ج 7 ، ص 181 ، ح 4 و 5 )

31. رمضان ماه خدا
امام علی علیه السلام : رمضان ماه خداو شعبان ماه رسول خدا و رجب ماه من است .
( وسائل الشیعه ، ج 7 ، ص 266 ، ح 23 )

32. رمضان ماه رحمت
رسول خدا  صلی الله علیه و آله و سلم  :  رمضان ماهی است که ابتدایش رحمت و میانه اش مغفرت و پایانش آزادی از آتش است .
( بحارالانوار ، ج 93 ، ص 342 )

33. فضیلت ماه رمضان
رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم  : در های آسمان در اولین شب ماه رمضان گشوده می شود و تا آخرین شب آن بسته نخواهد شد .
( بحارالانوار ، ج 93 ، ص 344 )

34. اهمیت ماه رمضان
رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم  : اگر بنده « خدا »می دانست که در ماه رمضان چیست [چه بکتی وجود دارد ] دوست می داشت که تمام سال رمضان باشد .
( بحارالانوار ، ج 93 ، ص 346 )

35. قرآن و ماه رمضان
امام رضا علیه السلام : هر کس ماه رمضان یک آیه از کتاب خدا را قرائت کند ، مثل این است که در ماه های دیگر تمام قران را بخواند .
( بحارالانوار ، ج 93 ، ص 346 )

36. شب سرنوشت ساز
امام صادق علیه السلام : آغاز سال ( حساب اعمال ) شب قدر است . در آن شب برنامه سال آینده نوشته می شود .
( وسائل الشیعه ، ج 7 ، ص 258 ، ح 8 )

37. برتری شب قدر
از امام صادق علیه السلام سؤال شد : چگونه شب قدر از هزار ماه بهتر است ؟
حضرت فرمودند : کار نیک در آن شب از کار در هزار ماه که در آن ها شب قدر نباشد بهتر است .
( وسائل الشیعه ، ج 7 ، ص 256 ، ح2)

38. تقدیر اعمال
امام صادق علیه السلام : برآورد اعمال در شب نوزدهم انجام می گیرد و تصویب آن در شب بیست و یکم و تنفیذ آن در شب بیست و سوم .
( وسائل الشیعه ، ج 7 ، ص 259 )

39. احیاء شب قدر
فضیل بن یسار گوید : امام باقر علیه السلام در شب بیست و یکم و بیست و سوم ماه رمضان مشغول دعا می شد تا شب به سر آید و آن گاه که شب به پایان می رسید نماز صبح را می خواند .
( وسائل الشیعه ، ج 7 ، ص 260 ، ح 4 )

40. زکات فطره
امام صادق علیه السلام : تکمیل روزه به پرداخت زکاه یعنی فطره است . همچنان که صلوات بر پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم کمال نماز است .
( وسائل الشیعه ، ج 6 ، ص 221 ، ح 5 )

یا رب آن بنده شرمنده منم            آن تبه کار وسر افکنده منم

آن خیانت گر بی شرم وحیا           آن ستم  پیشه   درنده  منم 

من به انجام  گنه    چالاکم               در معاصی  دد غرنده منم

نیک هنگام عبادت بی حال               تنبل و خسته وامانده  منم

بی کم، بی پر و بالم یا رب              مرغک عاجز و پرکنده منم

باز با این  همه نومید  نیم              بر در عفو  تو  کوبنده  منم

آن امینی که خیانت کاراست             حال افسرده و پژمرده منم

     مرحوم  ابوالشهید

     حضرت آیت الله امیینیان امام جمعه آستانه اشرفیه

ای رهگذر کوچه احساس کجایی؟

محبوب ترین عابر شبهای رهایی

تا خال لبت نقطه حساس وجود است

حساس ترین منطقه در منطق مایی

ای ناب ترین حادثه عشق در این بزم

دور از نظرت میکده را نیست صفایی

ای خوب ترین منظره در چشم ملائک

بر روی زمین ناب ترین عکس خدایی

دلتنگ تو این بار گل وباغ و بهارند

ای کاش گل نرگس من زود بیایی

" مجید مسیحا "

گفتم که بی قرار تو باشم ولی نشد

تنها در انتظار تو باشم ولی نشد

گفتم به دل که جلب رضایت کند، نکرد

گفتم که جان نثار تو باشم ولی نشد

گفتم میان جذر و مد اشک و آهِ شب

در گردش مدار تو باشم ولی نشد

گفت که میرسی تو، من هم دعا کنم

در دولت تو یار تو باشم ولی نشد

گفتم که تا اجل نرسیده ست لحظه ای

در خیمه ات کنار تو باشم ولی نشد

گفتم که خاک پای تو را تاج سر کنم

چون خاک رهگذار تو باشم ولی نشد

گفتم به قدر آه دل دلشکستگان

در عهد و روزگار تو باشم ولی نشد

گفتم دعا کنم که بیایی ببینمت

مانند مهزیار تو باشم ولی نشد

گفتم که شمیم ماه محرم که میرسد

در روضه بی قرار تو باشم ولی نشد.

                                                             آقاسید مجتبی شجاع

     به لطف خدا، امدادهای غیبی به داد مردم روزه دار رسید و به جای گرانتر شدن مرغ در ماه مبارک، مرضی دریکی دو مرغداری مازندران پیدا شد، (متاسفانه کسی هم مرحوم شد) و به برکت همین مریضی مرغی، قیمت مرغ حسابی تنزل پیدا کرد (حداقل در مازندران و گلستان).

     با این اتفاق و به همین بهانه لازم دیدم مطلبی را عرض کنم: در مواقعی که آنفلوآنزا در مرغداری ها پیدا می شود و یا در روستایی که یکی دو تا مرغ مبتلا شده اند، به تبعیت از برادران و خواهران اروپایی همه مرغ ها، خروس ها و پرندگان از روی زمین برداشته و به اعماق زمین منتقل می شوند یعنی از ترس شیوع بیماری همه پرندگان به شعاع خاصی نابود می شوند در صورتیکه به گفته دوست عزیزی که داشتم و فوق تخصص بیماری های عفونی بود، مرغی که مبتلا به آنفلوآنزاست خود بخود برای انسان خطرناک نیست مگر اینکه به انسانی منتقل و بیماری جدیدی ایجاد کند و بعد توسط آن انسان مبتلا منتشر شود (که نگرانی اصلی در اینجاست و به همین راحتی ها هم اتفاق نمی افتد / البته بگذریم از بازی ها و تردستی های بیگانگان)؛ دوست متخخصم ادامه می داد و با قدرت هم می گفت هر مرغ یا پرنده آلوده به آنفلوآنزا پیدا کردید بیاورید من بخورم به دو شرط هیچ مشکلی نخواهد داشت: اولا موقع پاک کردن مواظب باشید دستتان زخمی نشود (چون ویروس از راه زخم نفوذ می کند) و ثانیا خوب بپزید که نوعا ما ایرانی ها چنان می پزیم که هیچ ویروسی زنده نمی ماند و البته تایید می کرد اروپایی ها به دلیل نیم پز کردن مرغ و گوشت (که جزو عادات غذاییشون هست) در معرض ابتلا هستند و الا هیچ دلیلی ندارد این همه نعمت خدا به بهانه ای واهی معدوم و ازبین برود.