انصاف دارای انواع و اقسام متعددی است که در اینجا به چند مورد اشاره میشود:
← انصاف در سخن
انسان باید به سخنان دیگران آنگونه بنگرد که به سخنان خویش مینگرد و از آن همانگونه دفاع کند که از سخن خویش دفاع میکند و به تعبیر دیگر طالبحق باشد و آن را در نزد هرکس و هر جا بیابد پذیرا شود؛ هر چند گوینده حق، یک فرد عادی و او عالمی بزرگ و پرآوازه باشد.
انصاف که در روایات اسلامی از آن ستایش فراوان شده به معنی یکسان نگریستن به منافع خویش و دیگران است و یکی از شاخههای آن انصاف در سخن میباشد. در حدیث معروفی میخوانیم که امام صادق(ع) فرمود: «برترین اعمال سه چیز است: رعایت انصاف در حق مردم نسبت به خویشتن تا آنجا که چیزی را برای خود نخواهی مگر اینکه همانندش را برای آنها بخواهی و مواسات با برادر دینی در مال و ذکر خدا در هر حال.» [12]
← انصاف در عمل
امیرالمومنین علی(ع) در نامهای به مالک اشتر در این مورد میفرماید: «با خدا و با مردم، با خویشاوندان نزدیک و با افرادی از رعیت خود که آنان را دوست داری انصاف را رعایت کن...» [13]
پانویس
1. | ↑ زیباییهای اخلاق، بخش شانزدهم، ص382. |
2. | ↑ انعام/سوره6، آیه152. |
3. | ↑ نساء/سوره4، آیه135. به نقل از کتاب نقطههای آغاز در اخلاق عملی، نوشته آیت الله مهدوی کنی. |
4. | ↑ بحار الانوار، ج66، ص368. |
5. | ↑ بحار الانوار، ج72، ص25. |
6. | ↑ بحار الانوار، ج72، ص33. |
7. | ↑ بحار الانوار، ج72، ص31. |
8. | ↑ بحار الانوار، ج72، ص370. |
9. | ↑ نهج البلاغه، ترجمه محمد دشتی، نامه53. |
10. | ↑ اصول کافی، ج2، ص145. |
11. | ↑ بحار الانوار، ج71، ص242. |
12. | ↑ بحار الانوار، ج72، ص31. |
13. | ↑ نهج البلاغه، ترجمه سید جعفر شهیدی، نامه53. |
تذکر: این مطلب با تغییرات مختصری از سایت ویکی فقه برداشته و باز نشر شده است است: http://www.wikifeqh.ir/