نجات مؤمن، در نگه داشتن زبانش است. حضرت محمد صلی الله علیه و آله وسلم
خاموشی و سکوت، باغ اندیشه است. حضرت علی علیه السلام
سکوت و کمحرفی، یکی از راههای دریافت علم و دانش است حضرت امام رضا علیه السلام
روشنتر از خاموشی، چراغی ندیدم و سخنی به از بیسخنی نشنیدم بایزید بسطامی
مهارت سکوت، غالباً بیشتر از مهارت حرف زدن، ارزش اثرگذاری دارد چرا که <سکوت از هر آوازی خوشتر است> کریستینا روستی
<سکوت اوج تکلم است.> با سکوت میتوان پیام خود را به دیگران منتقل کرد. گاهی سکوت بیش از تمام حرفها مقصود را بیان میکند. مهاتما گاندی
سرمایه هر دلی، حرفهایی است که برای نگفتن دارد. دکتر علی شریعتی
سکوت دانا، حاصل جمع فریادهای اوست. در هر صورت خاموشی زبان، سایه سلامت انسان است. ؟
شیواترین سخن فرزند، زیباترین سکوت است. ؟
سکوت، هرگز اشتباه نمیکند. مثل هندی
سخن در زبان ای خردمند چیست؟
کلید در گنج صاحب هنر
چو در بسته باشد نداند کسی
که گوهر فروش است یا پیلهور سعدی
تا مرد سخن نگفته باشد
عیب و هنرش نهفته باشد
فضیلت انسان زیر زبانش نهفته است. حضرت علی علیه السلام
سخن چون برابر شود با خرد
روان سراینده رامش برد
زبان در سخن گفتن آژیر کن
کمان خرد را سخن تیر کن فردوسی
سخن خوب گفتن، دلیل وفور عقل و خرد آدمی است. رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم
سخن گفته دگر باز نیاید به زبان
اول اندیشه کند مرد که عاقل باشد ؟
درباره هرچه میگویی فکر کن، ولی هرچه را فکر میکنی، بازگو نکن. مثل هندی
آنکه زبانش را نگه نمیدارد، سرانجام پشیمان میشود. لقمان حکیم
یکبار پشیمان نشدم برای چیزی که به زبان نیاوردم، ولی بارهای ندامت بردم بر آنچه گفتم. انوشیروان
حضرت علی علیه السلام در مورد سکوت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرماید: سکوت آن حضرت در چهار چیز بود؛ در تفکر، تقدیر، حلم و حذر. تفکرش در باره دنیای فانی و عالم باقی بود. در تقدیر و اندازهگیری بر آن بود که همه مردم را به یک چشم ببیند و به گفته همه به یک نحو گوش دهد. صبور و بردبار بود، بهطوری که از چیزی خشمگین یا متنفر نمیشد. حذر و پرهیزش نیز در چنگاندازی به کارهای خیر و دوری از کارهای زشت بود.
دو چیز طیره عقل است، دم فرو بستن به وقت گفتن و گفتن به وقت خاموشی. سعدی
یا خاموش باش یا حرفی بزن که از خموشی بهتر باشد. فیثاغورث
مردی پیش پیامبر آمد و پرسید: ای پیامبر خدا، دانش چیست؟
فرمود: سکوت پیشی گرفتن و اندیشیدن.
پرسید: سپس چه؟ فرمود: گوش فرا دادن و شنیدن از دانایان.
پرسید: سپس چه؟ فرمود: به ذهن سپردن شنیدهها.
پرسید: سپس چه؟ فرمود: منتشر کردن آنها.
اگرچه در پیش خردمند خاموشی ادب است
به وقت مصلحت آن به که در سخن کوشی سعدی
مؤمن سکوت میکند تا سالم بماند، سخن میگوید تا بهرهمند شود. حضرت امام زینالعابدین علیه السلام
خاموشی و سکوت آرایش دانا و پوشش نادان است. حضرت محمد صلی الله علیه و آله وسلم
مؤمن سکوت اختیار میکند تا از لغزشها برکنار بماند، اگر در مقام پرسش برمیآید، منظورش فهمیدن است و غرض او از سخن گفتن، زورگویی و فخرفروشی و تحمیل به دیگران نیست. حضرت علی علیه السلام
وقت سخن مترس و بگو آنچه گفتنی است
شمشیر روز معرکه زشت است در نیام پروین اعتصامی
از امام سجاد علیه السلام پرسیدند: سکوت بهتر است یا سخن گفتن؟ پاسخ داد: برای هریک از آنها آفتهایی است، اگر سالم از آفت باشد، سخن گفتن بهتر از خاموشی است، برای اینکه خدای بلندمرتبه هیچ یک از پیامبران و جانشینان آنان را برای سکوت برنینگیخته، بلکه برای سخن گفتن (آگاهی و بیداری) فرستاده است.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم گفتاری فصیح و روشن داشت، نه بسیار کم سخن بود و نه پرگو، سکوت آن حضرت طولانی بود و بدون ضرورت حرفی به زبان نمیآورد. روزی به ابوذر فرمود: ای ابوذر هرچه را که در آن تو را بهره نیست، ترک کن و سخنی که فایدهای به حال تو ندارد، لب مگشا و زبان خود را مانند پول خود که در حفظ آن میکوشی، نگهداری نما. آن حضرت معتقد بود که زیباییِ سخن، به کوتاهی و اختصار است و میفرمود: اگر سخن گفتن، نقره باشد، سکوت طلا است.
در بساط نکتهدانان خودفروشی شرط نیست
یا سخن دانسته گو ای مرد بخرد یا خموش حافظ
کسی که حرف میزند، میکارد و آن کس که میشنود، درو میکند. حضرت امیرالمومنین علیه السلام
نادانی هرکس به دو چیز دانسته شود. اول خبر دهد و بگوید چیزی را که از او نپرسیدهاند، دوم با سخن گفتن زیادتر از حد ضرورت. افلاطون
ما دو گوش و یک زبان داریم، برای اینکه بیشتر از حرف زدن، گوش بدهیم. دیوژن
کم گوی و بجز مصلحت خویش مگوی
چیزی که نپرسند، تو از پیش مگوی
دادند دو گوش و یک زبانت زآغاز
یعنی دو بشنو و یکی بیش مگوی ؟
انسانها با دو چشم و یک زبان به دنیا میآیند تا دو برابر آنچه میگویند، ببینند. اما برعکس، همان افرادی که کمتر دیدهاند، بیشتر حرف میزنند و آنهایی که هیچ ندیدهاند، درباره همه چیز اظهارنظر میکنند. کولتون
نادان را به از خاموشی نیست و گر این مصلحت بدانستی، نادان نبودی. سعدی
انسانهای بزرگ، گوش کردن و انسانهای کوچک حرف زدن را به انحصار خود درمیآورند ؟
خوب شنیدن را همچون خوب گفتن نیز فراگیرید. حضرت امام باقر علیه السلام